Bir hafta sonra tekrar sizlerle birlikte olmanın mutluluğu içerisindeyim. Önceki yazılarıma göstermiş olduğunuz ilgiye teşekkür ediyorum. Bu hafta Osmanlı Devleti padişahlarından IV.Murad ile alakalı yazılarımla sizlerin huzurunda olacağım.
IV.MURAD KİMDİR?
Osmanlı Devleti’nin 17.padişahı ve 96.İslami İslami Halifesi.1623 -1640 yılları arasında hüküm süren IV.Murad Revan ve Belgrad Fatihi olarak bilinir. Sultan Ahmet’in ve Kösem Sultan’ın oğlu olarak dünyaya gelmiştir.Ağabeyi Genç Osman’ın Yedikule Zindanlarında bir grup isyancının öldürülmesi üzerine amcası I.Mustafa tahta geçti .Akıl dengesi yerinde olmayan I.Mustafa’dan tahta 11 yaşında IV.Murad başa geçti.
SALTANATI YILLARINDA IV.MURAD
11.yaşında tecrübesiz olan IV.Murad’ın yerine uzun bir süre taht naipliğine annesi Kösem Sultan geçti. Bu durum ilerleyen zamanlarda IV.Murad için büyük sorun teşkil ediyordu. Çünkü ilerleyen zamanlarda IV.Murad’in kendi iktidarını sağlama da en büyük sorun oluşturma noktasındaydı. Keza devlette yaşanan isyan hareketleri otoritenin kurulamamasından dolayı gösteriyordu. Bir tarafta IV.Murad taraftarları bir tarafta Kösem Sultan destekleyenleri olmak üzere tarihte bu durumlara rastlıyoruz.
MUTLAK OTORİTE IV.MURAD
Bir çeşit saltanat naibi gibi devleti yöneten annesi Kösem Sultan ve bazı devlet adamlarının etkisi altında geçen saltanatının ilk yıllarında idare etkisi kısıtlı olan IV.Murad , 1632’den itibaren yönetimde gücünü gösterdi. Mutlak otoritenin sahibi IV.Murad oldu. Kösem,kendi oğlu da olsa otoriteyi elinden bırakmak istemese de IV.Murad’ın bu hamlesi “Mutlak otorite gölge kabul edilmeyeceği ”ilkesini yansıttı. Otoriteye ele alıp o güce sahip olup ,o güçle insanları himaye etmenin basitliğini bu dönemde de görmekteyiz.
TARİHTEKİ EN SERT PADİŞAH ZAMANI IV.MURAD
Tütün ve kahveyi yasakladı.1630’ların başında büyük İstanbul yangını olduğu bilinir ve yangın sonrası çıkabilecek bir ayaklanmaya karşı tedbir olarak İstanbulda’ki kahveneler yıktırılır.Tütün içenlerin ise öldürülmesine dair fetva çıkarılır.Tütün içenlerden orduya mensup kişiler tespit edilince eli,ayağı kırılıp boyunlarının vurulduğu da oluyordu.
IV.Murad’a dair bir çok yasak ve öldürülmelere,yasakların sonunun cezasının ölüm olduğuna dair olaylara sıklıkla rastlıyoruz.Kendisine isyan eden din ve asker adamlarının cezasını kendisi verdi.Cüsse olarak ta tarihte en sert bir yapıya sahipti.Askeri başarısına gelindiğinde IV.Murad’ı Kanuni Sultan Süleyman’dan beri ilk defa padişah olarak Anadolu sefere çıkan padişah olarak tanıdılar.1638 yılındaki Bağdat Seferi ile 1624’ten beri İran İşgali altında bulunan bu şehri yeniden Osmanlı topraklarına kattı. Bağdat Seferi, Osmanlı tarihinin en gösterişli seferlerinden birisi olmuş ve padişah büyük komutan edasıyla Doğu’dan varlık gösterdi uzun ve kanlı bir kuşatmadan sonra Sunni üstünlüğünü doğuda tekrar tesis etti kendisi de BAĞDAT FATİHİ olarak adını Osmanlı Tarihine kazıdı.Kuşatma 40 Gün sürdü.Bağdat’ta kuşatma devam ederken tahipr edilen imamı Aazab’ın türbesine yüzü olmadığını söyleyerek ziyarette bulunamadı.
IV.Murat emirlerinin kesin olarak yerine getirilmesini bekler ve verdiği emirlerin uygulanışını takip ederdi.Emirlerinin uyulup uyulmadığını tespit etmek için kıyafet değiştirerek halk arasında gezerdi.Kızdığı zaman birini ölümle cezalandırabileceği için etrafındakilerin yanı sıra halk üzerinde de büyük korku yarattı.”Korku yaratmazsan ülkeyi yönetmezsin” sözü IV.Murad için biçilmiş bir kaftandı.Günümüzde de korku ile insanlar üzerinde egemen topluluklara rastlıyoruz.Bu egemen toplulukların sonu da göz ardı edilmemektedir.
IV.MURAD SONU
IV.Murad Revan Seferi sırasında ortaya çıkan hastalığı siroz veya nikris nedeniyle ciddi sağlık problemleri yaşar.Her ne kadar kısa bir dönemliğine düzelsede 1639 Kasım’ında durumu kötüleşir.Sağlık durumu git gide kötüleşen IV.Murad,kardeşi Şehzade Kasım’ı boğdurduğu odada henüz 27 yaşında iken 1640 yılında öldü.Ölmeden önce kardeşi İbrahim’i öldürtmek istediği fakat saraydakilerin bunu engellediği söylenir.
