Narsisizmden bahsedelim mi biraz? Danışanlarımdan sık sık hayatlarındaki narsisistler ile ilgili hikayeler dinliyorum. Bazen benmerkezci insanlar ile narsisist insanlar da karışabiliyor tabi. Narsisizmi Türkçe tek bir kelime ile açıklayacak olsaydık buna ÖZSEVERLİK diyebilirdik. Narsisizm ile benmerkezciliğin farkı; narsisizmin psikoloji literatüründe bir KİŞİLİK BOZUKLUĞU olarak geçmesidir.
Narsisizm pek çok sebepten kaynaklanabilir. Doğduğu günden itibaren ailenin tahtına oturtulan, çok değerli ve çok özel hissettirilen bireylerde görülebildiği gibi çocukluğunda hiç sevgi, ilgi ve değer görmeyen bireylerde de görülebilir. Çocukluğunda hiç değer görmeyen bireylerde narsisizm “Ben aslında o kadar değerliyimki insanlar farkında değil, kimsenin bana veremeyeceği bir sevgi ile kendimi seviyorum.” Gibi düşünceler ile şekillenebiliyor. Çocukluğunda görmediği değer ve ilgiyi kendi kendisine sağlıyor.
Narsisistik kişilik bozukluğuna sahip kişileri ikiye ayırabiliriz. Büyüklenen narsisistler, aşırı bir ilgi ve övgü beklentisi içinde olurlarken; kırılgan narsisistler, sürekli kaygılıdırlar ve hep bir destek görme arayışı içinde olurlar.
Narsisizmin değişik türleri arasında bulunan "kötücül özseverlik" (malign narsisizm), muhtemelen, çevresindeki insanlara en zararlı olan türüdür. Malign narsisizm; kişilik bozukluğunun bütün özelliklerini içinde barındırmasının yanı sıra aşırı benmerkezcidir. Ayrıca, birtakım topluma uymayan (antisosyal) kişilik özelliklerinin de olmasının yanında, bu kişilerin iç görüleri yetersizdir ve hiç empati yapamazlar. Çoğu zaman, kuşkucu özellikler sergilerler.
Bu kişilerin, başkalarını parmağında oynatma özellikleri de vardır. Başkalarına, her istediklerini yaptırırlar ve yollarına çıkanları kırıp incitmeleri, onların umurlarında bile değildir. Ayrıca, bu kişiler;
- Dünyayı “siyah veya beyaz” olarak görürler; insanları, benden yana olanlar ve bana karşı olanlar diye ayrıştırırlar.
• Her ne pahasına olursa olsun kazanmanın peşindedirler ve yollarında ilerlerken, başkalarında büyük bir hayal kırıklığı yaratırlar.
- Kaybetmemek veya istediklerini elde edememekten kaçınmak için, her ne gerekiyorsa yaparlar.
• Başkalarına yaşattıkları acı hiç umurlarında değildir, bundan zevk alıyor bile olabilirler, bunu bir güç göstergesi olarak görüyor olabilirler.
Bu kişilerle baş edebilmenin birtakım yolları elbette var. Ancak dilerseniz bu konudan da bir sonraki yazımda bahsedeyim. Sağlıcakla kalın.
SEDA İŞİSAĞ
Psikolojik Danışman - Psikoterapist
